Het vertrouwen in ontwikkelingshulp is al jaren tanende. Een toenemend aantal investeerders in Nederland neemt dan ook het heft in eigen handen, richt een stichting of investeringsfonds op, en gaat op zoek naar investeringsmogelijkheden in bijvoorbeeld Afrika. Logisch, Afrika is een big blue ocean van kansen. Maar veel is anders dan het lijkt. Wees je als investeerder bewust van de valkuilen: zeven do’s.

1. Bereid je voor
Alles lijkt schaars in Afrika. Aan veel is ook gebrek en de kwaliteit van wat er is, is ook nog eens laag. Laat je niettemin goed inlichten wat het gebrek precies inhoudt. Doe marktonderzoek. Wees je ervan bewust dat de behoeftes en voorkeuren van mensen in Afrika niet gelijk zijn aan onze. Belangrijk: mensen in Afrika gaan vaak voor de laagste prijs.

2. Wees een goede gast
Je bent gast in een andere cultuur. Wees respectvol en stel je open op. Het armoedespook heeft de meeste Afrikaanse landen stevig in zijn greep. Mensen zijn vaak slecht gevoed. Men leeft noodgedwongen bij de dag. Wees je hiervan bewust en verwar dit niet met luiheid of een slechte moraal. Afrikanen zijn bovendien niet zielig: je leert waarschijnlijk meer van hen dan zij van jou. 

3. Ga voor de duurzame relatie
Niet-duurzame initiatieven zijn er genoeg en verergeren de armoede in Afrika. Dus, neem als ondernemer de tijd voor jouw initiatief. Geef de mensen de tijd om jou te leren vertrouwen Ga voor de duurzame relatie. 

4. Bouw een netwerk op
Doe niet alles zelf. Je weet het vaak niet beter en je hebt een netwerk van deskundige vertrouwelingen nodig om verder te komen in de enorme bureaucratie van menig Afrikaans land. Ook Afrika beschikt gelukkig over hoger opgeleid personeel dat je prima kan helpen. 

5. Trial and error op kleine schaal
Er is veel gebrek in Afrika, niettemin is voor menig tekort een functionele work around gevonden. De kans bestaat dus dat voor jouw product helemaal geen markt blijkt te zijn. Kijk als investeerder naar je omgeving, leer ervan en pas je ideeën erop aan. Trial and error op kleine schaal is meestal de enige en beste weg.

6. Focus op cash
Niet alles draait om cash, maar er moet wel tijdig cash gegenereerd worden om jouw organisatie in de lucht te houden. Investeren in Afrika kan heel lucratief lijken, maar vergt vanwege de hoge inflatie in combinatie met de lange doorlooptijden een (heel) lange adem. Bovendien zorgen de complexe omstandigheden voor hoge overheadkosten. Zorg dus dat je financiële processen in een vroeg stadium op orde zijn, houd je bedrijfsmodel simpel, zorg zo snel mogelijk dat er cash binnenkomt. 

7. Relativeer jezelf
Je kunt de armoede in Afrika niet over night oplossen. Probeer dat dus niet, je zult gefrustreerd en gedesillusioneerd raken. Relativeer jezelf en geniet van wat je doet.

Theo van Stuijvenberg en Hans Valkenburg
Deze blog is geschreven voor DPA en gebaseerd op een eerdere publicatie in het Nederlands Dagblad